DECEMBER, 2012.
Het is dinsdagochtend 4 december en we starten met vier kamelen op de weg waarvan de grootste het niet nodig vind om verder over te steken dus het aan ons is om er voorzichtig omheen te rijden. De volgende verassing is het nieuwe asvalt op de hoofdweg van Ukunda tot Ramisi. Het ziet er niet alleen mooi uit...het rijd ook erg fijn en ik kan zomaar lezen wat ik opschrijf! Ook is de weg breder wat handig is met inhalen al moet men voorzichtig zijn zegt Andrew onze chauffeur want de verkeersboetes zijn flink omhoog gegaan. En toch rijden de volgepropte bussen van Mombasa naar Tanzania nog even hard als altijd. Net zo makkelijk worden we met hoge snelheid ingehaald terwijl de passagiers zich staande houden in de open deuren.
Bij het dorpje Majoreni wordt ijverig mais gestampt door vrouwen in gekleurde Afrikaanse kleding en het valt me op hoe groen het in de omgeving is. In de maand mei is er zoveel regen gevallen dat kinderen en leerkrachten niet naar school konden omdat de zandwegen onder water stonden. Aangekomen bij de school hangen er posters met de woorden 'Registration Centre'die naar een klaslokaal op de school verwijzen. In dit lokaal zitten twee dames van de regering achter een laptop en bewoners kunnen hier op vertoon van hun i.d. een foto en handafdruk laten maken waarna ze een stembiljet krijgen om volgend jaar maart mee te doen aan de verkiezingen voor een nieuwe president.
Op het schoolplein hangt een serene rust, het is einde schooljaar en omdat er in september stakingen zijn geweest in het onderwijs zijn de groepen 1 t/m 7 al vrij en is groep 8 bezig met een drie daags examen en dat gaat er zeer officieel aan toe. Het schoolhoofd stelt ons voor aan een politieman die samen met een leraar de wacht houd. Ik schrik van het grote geweer dat hij overpakt als ik hem een hand geef!
Omdat er geen andere groepen en ook geen andere leraren zijn neemt Peter het schoolhoofd alle tijd voor ons en vertelt hij over de problemen met ouders en kinderen, over het vertrek van juf Beatrice. Over de toestroom van nieuwe leerlingen van andere basisscholen. Over de kleuter die zich aan het baden was in de rivier dichtbij de school en is gepakt door een krokodil. Hij vertelt over de nieuwgekozen ouderraad en over de soms moeilijke onderhandelingen tussen leden van deze raad en leerkrachten en hoe graag hij zou willen dat dit een geheel gaat worden. Het managen van dit alles kost hem zoveel energie dat hij na een diepe zucht vertelt dat hij de regering heeft gevraagd om overplaatsing, en hoe jammer we dit ook vinden we begrijpen het maar al te goed.
De vloeren van de in april geopende klaslokalen zijn hun toplaag al kwijt! Dit komt waarschijnlijk door het zand dat leerlingen met hun blote voeten naar binnen lopen. Maar goed nieuws is dat er nog steeds water op de school is.
En dan zit het eerste examenvak erop en is het pauze voor groep 8. Van een afstand zie ik dat ze als echte groep achters bij elkaar op het schoolplein hangen en vraag ik ze of het moeilijk is, waarop een stoer antwoord van een soort 'leider'zegt dat het erg meevalt! Na 20 minuten wordt de volgende examenenvelop geopend onder toezicht van de politieman met geweer en verdwijnen de leerlingen naar hun lokaal, waar het vak Engels schrijven op hen wacht.
De envelop met de volgende opdracht wordt geopend.
Als de aannemer is geariveerd gaan we opzoek naar een geschikte plek voor de nieuwbouw van zes meisjes toiletten. Peter wil deze zover mogelijk bij de jongenstoiletten vandaan en dat is geen probleem want er is ruimte genoeg! Dit keer zal er na het graven een fudering worden gemaakt om wegzakken bij zware regenval te voorkomen. Er zullen keramiek potjes in de vloer worden gemaakt en tegels waarvan ook de onderste rand van de wand, zodat het goed schoon gehouden kan worden, en omdat we toch al aan het budget zitten dring ik persoonlijk aan op een dakgoot met een kleine watertank zodat de meisjes van de volgende groep 8, en dat worden er hoogstwaarschijnlijk twee, er in examenperiodes waarbij op school geslapen wordt hier ook hun wasje kunnen doen.
De decemberzon is bloedheet en groep 8 heeft lunchpauze. Er wordt water gehaald en er is door een kookmama een heerlijke maaltijd van mais, bonen en groente klaargemaakt dus worden er flinke borden opgeschept en naar schaduw plekken gezocht. Na het eten vraag ik ze of er heel misschien jongens of meisjes zijn die verder mogen leren bij het voortgezet onderwijs en weer komt er een zelfverzekerd antwoord met "ja hoor, allemaal"!
Als de onderhandelingen met de aannemer klaar zijn vraag ik aan Peter of dit ook werkelijk zo is en er leerlingen doorgaan, maar Peter helpt mij in een keer uit de droom door te zeggen "Margret, DIT IS HUN HOOP!
De uitspraak raakt mijn hart aan all kanten omdat het hier dus voor ze stopt en de groep uit elkaar zal vallen, maar straks zal ik ze toespreken en zeggen dat we zo trots op ze zijn omdat ze deze school hebben afgemaakt en de kennis die ze hier hebben opgedaan voor altijd van hen zal zijn!!
donderdag, 6 december,
Het water van de Indische oceaan trekt zich langzaam terug, en het strand met z'n fijne witte zand wordt breder.
We denken aan de groei van de Mwamoseschool van de afgelopen vier jaar. Dat het waterproject een succes is geworden en hoe het leerlingen aantal is gestegen. De kleine groep ouders, vooral moeders in de namiddag naar school komen voor onderwijs. Mogelijkheden waarop we met z'n allen ja konden zeggen.
We denken ook aan de eerste zes jaren terug, toen we "ja" zeiden bij het zien van deze school en het wilde proberen en niet wisten waar we moesten beginnen. Tegen verassingen aan liepen en altijd meer wilden doen dan mogelijk was.
Dus zou ik tevreden moeten zijn! Maar vandaag voelt het anders. Ik denk juist aan die keren dat we "nee" hebben gezegd, zoals tegen Stanly die 'n zieke vrouw had en geopereerd moest worden en na twee dagen overleed en achterbleef met vier jonge kinderen. Aan Sheila de vrijwilligster op school die niet meer betaald kan worden door ouders maar het als eerstgeborene van een gezin nu moet verdienen sinds haar vader nog maar kort geleden stierf, en mij met betraande ogen om een baan smeekt.
Aan de luchtpostbrieven van de afgelopen tien jaar, meegegeven aan iemand die toevallig naar 'n stad ging met een geleende postzegel of geruild tegen een handeltje mais en daarna weken onderweg was. We hebben ze allemaal gelezen en vooral afgevraagd of er mogelijkheden waren! Maar vaak was het een "nee", en ook na tien jaar vind ik het nog steeds moeilijk!
Vrijdag, 7 december,
Halverwege de ochtend wordt ik opgewacht doot twee mensen van de politie, en omdat Wim al vroeg in de ochtend is vertrokken naar Mombasa schrik ik! Ze willen mijn verhaal, paspoort en geld voor de chauffeur die ons woensdagavond naar huis bracht want deze man wil niet alleen voor de rit maar graag per uur worden betaald! En zo gaat dat in Kenya, werkt je oom of tante bij de politie dan is dat altijd handig en voor 500 keyaanse shillng ben je de man, en wordt er even niet aan andere hard werkende mensen gedacht die verder denken dan vandaag en toeristen volgend jaar hopen terug te zien!
Peter is die ochtend om vier uur aan zijn studiedag begonnen en wacht op Wim op de afgesproken plek om samen bij een hardstore de lijst met materialen te bestellen. De voorraad tegels is beperkt en als ze eindelijk een zaak hebben gevonden die alles in huis heeft wordt hen vrolijk meegedeeld dat er buiten de stad niet wordt bezorgd!
De straat op in een zeer heet Mombasa en zoeken naar betrouwbare chauffeurs, daar zijn geen cursussen voor in Nederland voor zover we weten en dat is maar goed ook!
Wim en Peter die toch echt een Kenyaan is, worden alle hoeken van de straat op getrokken en als ze de laatste persoon van zich af schudden wordt deze zo kwaad dat hij voor hun taxi gaat staan zodat ze niet weg komen. Er wordt iemand gevonden die betrouwbaar oogt, maar de goede man zegt dat hij eerst toestemming moet hebben van zijn baas en die is aan het bidden in de moskee, dus terug om de taxi op te halen en die wat dichter bij de moskee te zetten, handig voor straks maar nee..dit gaat niet lukken want er zit een wielklem op! Paniek bij onze chauffeur want dit kan hem weken geen werk opleveren dus moet er betaald worden en ook Wim wil als de klus geklaard is weer terug.
Omdat er nog steeds gebeden wordt en de chauffeur erg wit ziet van het voorval wordt er eerst gegeten en als ze twee uur later terug lopen naar de moskee is de man nog steeds in gebed maar heeft hij wel iemand met een briefje gestuurd met een telefoonnummer waarop hij de volgende dag gebeld kan worden. En zo worden er een dag later goede afspraken gemaakt over het transport van de materialen naar de Mwamoseschool waar het graven voor de meisjestoiletten inmiddels is begonnen.
Zondag, 9 december,
Voor het hotel wacht de bus om ons terug te brengen naar de luchthaven voor vertrek naar Nederland. Het wordt een verassende anderhalf uur als de chauffeur met hoge snelheid de buiten spiegel van een personenauto eraf rijd, we bij de pond moeizaam omhoog komen omdat er precies voor ons een aanrijding is, en er vlak voor aankomst paniek uitbreekt in de bus omdat er al die tijd een slang tussen de voeten van de passagiers heeft gezeten!
SLOT.